Leiden – Nieuw Leyden
Een eigenzinnige woonwijk met een visie
‘Als je mensen wilt vasthouden in de wijk, is er maar één manier: laat ze zelf hun huis bouwen.’ Zo vatte voormalig wethouder Ruimtelijke Ordening Hillebrand in 2000 zijn visie op de woonwijk Nieuw Leyden in één zin samen. Particulier opdrachtgeverschap als middel om ‘sociale stijgers’ voor Leiden Noord te behouden. En de uitstraling van het indertijd minder goed aangeschreven gebied een extra impuls te geven.
Moedig en revolutionair
Een moedig idee, mede door de omvang en de centrale stadsligging van Nieuw Leyden. Een revolutionair idee ook, dat in veertien jaar tijd werkelijkheid werd. Gefundeerd op visie, volhardendheid en de bereidheid om risico’s te nemen. Met als resultaat een eigenzinnige wijk die in Nederland zijn gelijke niet kent. Een wijk waar alle huizen en hun bewoners anders zijn. En samen toch één eenheid vormen. In diversiteit verbonden.
Wonen in Nieuw Leyden
Nieuw Leyden is een nieuwe woonbuurt aan de noordkant van de binnenstad van Leiden. Nieuw Leyden wordt een gevarieerde buurt met appartementen voor jong en oud en veel laagbouw voor gezinnen met kinderen. Er is een kinderdagverblijf en er komt een café-restaurant. Er zijn parkjes met speelvoorzieningen en rondom de watersingel is een skatebaan aangelegd. De woonstraatjes zijn autovrij en worden door de bewoners zelf ingericht en beheerd. De woonomgeving is kindvriendelijk. Kortom, Nieuw Leyden wordt een heel prettige plek om te wonen. Nieuw Leyden is niet alleen nieuw maar ook heel bijzonder want een deel van de woningen wordt door de bewoners zelf gebouwd. Dit heet particulier opdrachtgeverschap. U kiest zelf een architect die een huis naar uw wensen ontwerpt. U bent opdrachtgever voor de bouw en de inrichting. Kortom, eigen baas in eigen huis.
De noordkant van Leiden is op de schop gegaan. Een complete wijkverbetering. De Willem de Zwijgerlaan is geheel vernieuwd en er is bij Nieuw Leyden een uniek park over de weg heen gekomen. Nieuw Leyden heeft zo een veilige en groene verbinding met de sportvoorzieningen aan de andere kant van de weg. Ook de aanpak van het Kooiplein en omgeving leidt tot een aanzienlijke verbetering. Veel particuliere huiseigenaren knappen hun woningen op, evenals de woningcorporaties. En natuurlijk is Nieuw Leyden een belangrijke impuls voor de aantrekkelijkheid van Leiden-Noord. Nieuw Leyden is in alle opzichten een opvallend project geworden. Er zijn grondgebonden woningen in een aaneengesloten bebouwing voor een binnenstedelijke situatie gebouwd. Dat geeft het intieme gevoel van een ‘eigen wijk’. Dit ultieme wijkgevoel wordt door de ligging ten opzichte van de binnenstad van Leiden versterkt. Groen zal het belangrijke kenmerk zijn. Het zal de verschillende bouwstijlen op een natuurlijke wijze met elkaar verbinden. Dat bepaalt het karakter van de wijk. En dat alles zo dicht het centrum.
Zelf bouwen
Er waren kavels voor particuliere ontwikkelaars beschikbaar. Behalve kavels met een halfverdiepte parkeergarage biedt Nieuw Leyden ook kavels met en zonder een eigen parkeerplaats aan. En kavels met een eigen tuin. Een groot voordeel voor het zelf bouwen in Nieuw Leyden is dat er geen welstandtoezicht is. U bent werkelijk vrij om een ontwerp naar eigen inzicht te maken. Uiteraard moet het ontwerp wel aan de technische vereisten van het zogenaamde Bouwbesluit voldoen. Het particulier opdrachtgeverschap biedt veel mogelijkheden om uw eigen woonwensen te realiseren maar is tegelijkertijd een ingewikkelde onderneming. De organisatie van Nieuw Leyden is ervoor om u bij dit proces te begeleiden. Er is een informatiecentrum met medewerkers die u volledig kunnen informeren en die u verder op weg helpen tot en met de oplevering van uw woning.
Koop- en huurwoningen
Behalve kavels biedt Nieuw Leyden ook woningen te koop aan. Dit is interessant voor mensen die wel in Nieuw Leyden willen wonen maar opzien tegen het opdrachtgeverschap. De woningstichting Portaal ontwikkelt momenteel zowel huur- als koopappartementen langs de Willem de Zwijgerlaan. Voor informatie hierover verwijzen wij u naar de website van Portaal. www.portaal.
Er valt in Nieuw Leyden nog meer te kiezen. In het Marepark komen twee kleine gebouwen met elk zes tot acht woningen bestemd voor particuliere opdracht-gevers die wel hun eigen woonwensen gerealiseerd willen zien, maar de ontwikkeling hiervan graag overlaten aan een professionele organisatie. Deze bijzondere vorm van particulier opdrachtgeverschap heet OntwerpJeWoning. Voor nadere informatie gaat u naar de website: www.OntwerpJeWoning.nl.
Het stedenbouwkundig ontwerp
Nieuw Leyden is stedenbouwkundig heel mooi in zijn omgeving ingepast. Langs de Willem de Zwijgerlaan komen appartementen en langs de Maresingel een park. Tussen de appartementen en het park komt laagbouw die goed aansluit op de laagbouw van de omgeving. Het meest bijzondere zijn de halfverdiepte parkeergarages tussen de eengezinswoningen. Hierdoor beschikt elke woningen over twee parkeerplaatsen terwijl de woonstraatjes autovrij zijn. Deze unieke situatie in de stad zorgt voor een kindvriendelijke omgeving en toch voldoende parkeerruimte.
Er is meer groen in de buurt. Drie kleine plantsoentjes bieden licht, lucht en ruimte. Hier zijn ook de speelplekken. Een groter plein ligt tussen de appartementen en de laagbouw. Hier komt onder meer een caféterras. Tussen de Willem de Zwijgerlaan en de Maresingel is een watersingel aangelegd met glooiende oevers en een skatebaan.
De architectuur van Nieuw Leyden is uniek. Het particulier opdrachtgeverschap heeft een grote verscheidenheid aan bouwstijlen me zich mee gebracht. Omdat de bewoners zelf hun woonstraatjes mogen inrichten wordt het beeld van een afwisselende en levendige buurt nog verder versterkt.
De Architectuurguide Nieuw Leyden is ook in boekvorm verschenen:
ISBN/EAN: 978-94-90846-04-6 De Architectuurguide – Gemeente Leiden, Nieuw Leyden, Registratie ISBN 9789490846046
De boekuitgave van de Architectuurguide is hier te downloaden als PDF of verkrijgbaar bij Informatiecentrum Nieuw Leyden -Slachthuislaan 31, 2316 DE Leiden – mvr. J. Polvliet Telefoonnummer 0715280390
Architecten
Allard Architecture
Architect Erik Knippers
Architoop
BOUWJEEIGENHUIS.NL
Bob Ronday Architectuur
ConCréT
De Zwarte Hond
Defesche Van den Putte, architectuur en stedenbouw - dvdp
Dok architecten
HET architectenbureau
IN architectuur
KENK Architecten BV
MPA Michel Post Architecten
PONEC DE WINTER / Dana Ponec architecten
Personal Architecture BNA (P·A)
RS - Roeleveld-Sikkes Architects
RVDV architectuur
STUDIO BLANCA
Steenhuis Bukman Architecten
Tanya van Leeuwen Interieurarchitectuur
Ton van Bergen & Hans Witte Architecten
Yushi Uehara Zerodegree Architecture
atelier PRO architekten
atelier PUUUR
pasel.künzel architects
temp.architecture.urbanism